Jan Kochanowski – Odprawa posłów greckich – W czym wyraża się tragizm utworu

Odprawa posłów greckich Kochanowskiego Jana jest tragedią moralno-polityczną. Oś tragedii stanowi konflikt między dobrem państwa a interesem jednostki. Kochanowski konfrontuje w utworze dwie postawy: Antenora i Parysa.

Antenor reprezentuje postawę patriotyczną. Jest mądry i szlachetny, kieruje się dobrem państwa. Jest bohaterem pozytywnym, zatroskanym o losy ojczyzny. Chce ratować państwo od niepotrzebnej i niesprawiedliwej wojny, chce uniknąć konfliktu z Grekami. Przestrzega rodaków przed jego zgubnym skutkiem, apeluje do sumień obywateli. Jest odważny i nieprzekupny.

Jego głównym przeciwnikiem jest Parys, który w imię własnego interesu naraża kraj na niebezpieczeństwo. Pragnie za wszelką cenę zatrzymać Helenę nie cofając przed kłamstwem i przekupstwem. Jest egoistą, pragnie spełnić wszystkie swoje zachcianki, obojętne są mu sprawy narodu i państwa. Niestety, Parys dzięki przekupionym posłom osiąga zwycięstwo.

To zwycięstwo bohatera negatywnego nad pozytywnym oznacza katastrofę dla Troi. Fatum ciążące nad Troją spełnić się musi jako kara za grzechy syna królewskiego i zbrodnię pogwałcenia świętego prawa gościnności. Tragizm utworu jest tym większy, gdyż główny winowajca Parys, pomimo że doprowadził do zguby miasta, nie jest jednoznacznie postacią negatywną. Jego zachowanie jest wytłumaczalne psychologicznie – kierowała nim wielka miłość do Heleny. Niezrozumiała jest natomiast postawa króla Priama i rady królewskiej, którzy odrzucili słuszne żądania Greków, godząc się na konflikt.

Kochanowski apelując o patriotyzm i miłość do ojczyzny, wyraźnie opowiada się za racjami Antenora, czyniąc ze starożytnej Troi symbol państwa zagrożonego upadkiem ze względu na egoizm, prywatę i obojętność jego mieszkańców. Poeta pisząc utwór miał na myśli również współczesne mu społeczeństwo polskie, nawołując do odpowiedzialnych rządów zwierzchników państwa.