Pieśń o Rolandzie – Streszczenie

Pieśń o Rolandzie opowiada o niezwykłych czynach rycerza króla Karola Wielkiego – Rolanda, podczas wyprawy wojennej do Hiszpanii w 778 r.

Karol Wielki, władca Franków siedem lat prowadził wojnę z Saracenami w Hiszpanii i zdobył cały kraj, oprócz Saragossy, gdzie rządy sprawował ról Marsyl. Właśnie on zwołał naradę i wysłał swych posłów do Karola z prośbą, by już zaprzestali walk i wrócili do Francji, w zamian on przyjmie wiarę chrześcijańską i złoży mu hołd lenny.

Karol zgodził się na taki układ nie przewidując, że Ganelon, ojczym Rolanda, który poprzysiągł sobie zemstę na pasierbie, uknuł wraz z królem Marsylem spisek. Podczas powrotu wojsk francuskich z Hiszpanii tylna straż wojska Karola Wielkiego, licząca 20 tysięcy żołnierzy została niespodziewanie zaatakowana, właśnie na skutek zdrady Ganelona, przez górali baskijskich w wąwozie Roncevaux. Duma i honor nie pozwalają Rolandowi wezwać pomocy o co prosił go przyjaciel Oliwier, mimo że siły Saracenów są o wiele liczniejsze. Tym samym naraził swój oddział na pewną śmierć.

Hrabia Roland walczy bardzo dzielnie. Obie strony zadają sobie straszne ciosy. Po straszliwej bitwie, gdy szala zwycięstwa przechyla się na stronę Saracenów, Rolanda ogarnia żal i poczucie winy, że przez jego pychę zginęło tylu świetnych rycerzy. Teraz chce zatrąbić w róg w celu powiadomienia Karola Wielkiego o ciężkiej sytuacji, ale tym razem Oliwer zabrania mu, gdyż byłby to czyn niegodny rycerza.

Oliwier, który wcześniej przez pomyłkę zadał cios Rolandowi, jest śmiertelnie ranny. Traci wzrok i słuch, po chwili umiera. Roland modli się do Boga za dusze poległych żołnierzy. Przeczuwa własną śmierć, idzie ku Hiszpanii przez pole, upada, próbuje jeszcze zniszczyć swój miecz, ale nie udaje mu się to. Wraz z rycerzem cierpi otaczająca przyroda, która odczuwa zaistniałą sytuację.

Roland czyni rachunek sumienia, przeprasza Boga za swe grzechy i oddaje mu swą duszę. Swoją śmiercią przypieczętowuje klęskę wojsk francuskich. Karol Wielki powraca, odnajduje ciało siostrzeńca, a także Oliwiera i Turpina (biskupa wiernego cesarzowi), by zabrać je do Francji. Dokonuje zemsty, zwyciężając Saracenów.