Cyprian Kamil Norwid – Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie – Interpretacja

Wiersz Cypriana Kamila Norwida Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie został napisany w 1856 r. wkrótce po śmierci Adama Mickiewicza i sprowadzeniu jego prochów do Paryża. Poeta zawarł w nim swoje refleksje na temat wzajemnego stosunku wybitnej jednostki i społeczeństwa.

Pierwsza część utworu jest przypomnieniem tragicznych losów wybitnych ludzi, którzy odważyli ujawnić się swoje poglądy. Najczęściej spotykali się oni z krytyką i lekceważeniem przez współczesnych za życia, po śmierci jednak dociekali się uznania i sławy.

Niekiedy ich ciała po śmierci nie zaznały spokoju. Norwid przypomina Sokratesa – otrutego, a następnie uhonorowanego pomnikiem spiżowym, Dantego – wygnańca z rodzinnej Florencji, Tadeusza Kościuszkę – mającego dwa groby, Napoleona – zmarłego na wygnaniu i Mickiewicza. Każdy z nich zginął z nędzy lub został zabity.

W drugiej części wiersza Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie Norwid zwraca się bezpośrednio do zmarłego poety, przepowiada, iż dopiero przyszłe pokolenia docenią zasługi wieszcza: A lać Ci będą łzy potęgi drugiej Ci, co człowiekiem nie mogli Cię widzieć….

Śmierć Mickiewicza skłania poetę do wypowiedzenia swoich odczuć na temat losu niezwykle wybitnych ludzi, którzy znacznie wyprzedzają myślą swoje pokolenia, dla ich nowatorstwo docenione jest dopiero przez potomnych.