Gall Anonim – Kronika Polska – Streszczenie

Kronika Polska Galla Anonima powstawała prawdopodobnie w latach 1112-1116. Jest utworem pochwalnym, wysławiającym polskich władców (zwłaszcza Krzywoustego), Polskę i polskich dostojników.

Ma ona budowę kompozycyjną – rozpoczyna ją i zamyka relacja o cudownych narodzinach Bolesława Krzywoustego, głównego bohatera dzieła. Zbudowana jest z 3 części:

1. przedstawia dzieje Polski od legendarnego króla Popiela, poprzez rządy dynastii Piastów do narodzin Bolesława Krzywoustego

2. lata 1086-1108 – panowanie księcia

3. lata 1108-1113 – zwycięskie walki Krzywoustego z Niemcami

Każda z części zaopatrzona jest w osobną dedykację w formie listu, trzy mowy i jeden rymowany wiersz.

Kronika ukazuje 2 wzorce osobowe doskonałych władców. Jednym z nich jest Bolesław Chrobry, który rządził krajem sprawiedliwie, był dobrym i kochanym przez poddanych królem. Drugi z nich to Bolesław Krzywousty – świetny dowódca, odważny, wśród wrogów budził lęk i strach, wzór zarówno doskonałego króla, jak i rycerza. Właśnie Księga II opisuje poczynania Krzywoustego jako władcy Polski. W tok prozy autor wplata wiersz pochwalny na jego cześć, włożony w usta Niemców po klęsce pod Głogowem: Bolesławie, Bolesławie, ty przesławny książę panie, Ziemi swojej umiesz bronić wprost niezmordowanie!

Kronika zaliczana jest do epiki rycerskiej. Jest przykładem historiograficznej prozy. Została w całości napisana po łacinie, jednak ze względu na ukazanie historii Polski uważa się ją za zabytek języka polskiego. Nie zawiera ona dat, lecz chronologiczny zapis wydarzeń.

Dzieło zostało napisane językiem prostym, obrazowym, prozą rytmiczną z partiami wierszowanymi. Zawiera wiele metafor, grę słów, pytań retorycznych, wykrzykników i apostrof.