Adam Mickiewicz – Do matki Polki – Liryka patriotyczna – Interpretacja i analiza

Wiersz Adama Mickiewicza Do matki Polki powstał w czasie pobytu poety we Włoszech, w 1830 r. Ma charakter patriotyczny. Ukazuje tragiczny i beznadziejny los polskich patriotów, których za miłość do ojczyzny czeka męczeństwo zesłanie, albo śmierć. Jest pełen goryczy i smutku.

Cały wiersz można uznać za program wychowawczy, który poeta dedykuje tytułowej matce-Polce. W pierwszych zwrotkach wymienia objawy narodowej choroby młodych Polaków – patriotyzm, inteligencja, dumna, szlachetność, uwielbienie dla bohaterstwa przodków. Takie cechy posiadają młodzi Polacy, których wychowują matki – Polki.

W dalszej części osoba mówiąca uczy matki, jak powinny w dzieciństwie przyzwyczajać swych synów do czekających ich przeżyć.

Na ziemi zagarniętej bezprawnie przez zaborców musi nauczyć się działać w ukryciu, podstępem, musi ukrywać swoje poglądy. W końcu będzie aresztowany, uwięziony, zawiśnie na szubienicy, bądź go ześlą na Syberię. Naród nie będzie mógł sławić wielkości, bohaterstwa i szlachetności ich czynów. Pozostanie po nich tylko płacz matki: Za całą sławę krótki płacz kobiety I długie, nocne rodaków rozmowy.

Wiersz przedstawia tragedię polskich patriotów, którzy działali w tajemnicy, byli niezłomni w walce o wolność, ponieśli bezimienną śmierć i niejednokrotnie zapomniani. Ukazuje także dramat polskich matek, których los jest podobny do losu Matki Bolesnej, opłakującej swego syna.

Wiersz podzielony jest na 11, 4-wersowych zwrotek.

Środki artystyczne: epitety – syna twego, głową pochyloną; apostrofa – O matko Polko; metafory – W źrenicach błyszczy genijuszu świetności.