Ferdydurke – Zagadnienie formy – Witold Gombrowicz

Zasadniczym zagadnieniem powieści Witolda Gombrowicza Ferdydurke jest forma. To dla autora sposób wyrażania siebie i swoich myśli. To nasze słowa, gesty, czyny, postawy, styl i sposób bycia. To wszystko co mówimy i czynimy, sposób kontaktowania się z innymi ludźmi.

Forma jest niebezpiecznym rodzajem zniewolenia człowieka, ogranicza go do tego stopnia, że staje się on nieprawdziwy czuje się aktorem. Jest ona narzucana z zewnątrz, fałszuje naszą naturę. Forma jest koniecznością, ponieważ każdy człowiek chcąc nawiązać kontakt z innym człowiekiem, musi przyjąć jakąś formę, kóra byłaby dla tamtego zrozumiała. Ale człowiek żyje w danym społeczeństwie, więc według Gombrowicza jest na tę formę skazany i nie ma najmniejszych złudzeń, że przed nią naprawdę nie da się uciec. Uwolniwszy się z jednej formy natychmiast wpadnie w drugą. Człowiek nigdy nie będzie wolny, zawsze istnieje niebezpieczeństwo upupienia czy przylgnięcia kłamliwej gęby.