Molier – Świętoszek – Streszczenie

Akcja komedii Moliera Świętoszek rozgrywa się w Paryżu, w domu Orgona, poważnego, lecz naiwnego ojca rodziny, omotanego przez obłudnego Tartuffe'a, tytułowego Świętoszka.

Tartuffe, człowiek na pierwszy rzut oka pobożny, w rzeczywistości spryciarz, złoczyńca ścigany przez prawo, zdobywa zaufanie Orgona i ma ogromny wpływ na życie domu. Szybko zyskuje także sympatię matki Orgona, pani Pernelle, która wierzy, że Tartuffe to porządny człowiek, mający na celu jedynie zbawienie dusz wszystkich domowników. Jest nim zafascynowana jak jej syn, ufa mu bezgranicznie.

Z kolei żona gospodarza – Elmira, dzieci – Marianna i Damis oraz szwagier Kleant patrzą z niepokojem na poczynania Orgona, który wyznacza Tartuffe'owi najważniejsze miejsce w rodzinie. Zamierza wydać swą córkę za niego, mimo że wcześniej przyrzekł rękę Marianny Waleremu. Służąca Doryna usiłuje wyperswadować Orgonowi to małżeństwo, kpi z Tartuffe'a, przypomina o złych skutkach zawierania małżeństwa z przymusu, lecz on i tak upiera się przy swej decyzji.

Znienawidzony przez domowników Świętoszek nie czuje się zagrożony, gdyż nic nie jest w stanie zmienić o nim opinii Orgona. Gdy Damis próbuje przekonać ojca, że Tartuffe uwodzi Elmirę, ten jednak nie wierzy synowi, a w dodatku wydziedzicza go, przepisując przynależną mu część majątku Świętoszkowi. Powierza mu również na przechowanie tajne dokumenty, na podstawie których można by było oskarżyć Orgona o zdradę stanu.

Żona Orgona Elmira, za radą służącej Doryny, demaskuje Tartuffe'a w obecności pod stołem męża. Świętoszek zadurzony w Elmirze uwodzi ją, a będący tego świadkiem pan domu przekonuje się, kim naprawdę jest ukochany przez niego Tartuffe. Nakazuje mu natychmiast opuścić dom. Lecz gość nie zamierza ustąpić, usiłuje wykorzystać swoje świeżo nabyte prawa właściciela domu, czuje się jego panem i domaga się, by to Orgon wraz z rodziną wyprowadzili się z niego. Ujawnia też powierzone mu w zaufaniu papiery.

Wydawałoby się, że sytuacja Orgona jest zupełnie beznadziejna, ale niespodziewanie pojawia się przedstawiciel prawa, oficer gwardii, który zamiast aresztować gospodarza, demaskuje Tartuffe'a, długo poszukiwanego szalbierza. Świętoszek wędruje do więzienia. 

Dom pozostaje w rękach prawowitych właścicieli, dobry król przebacza Orgonowi jego dawne pomyłki ze względu na późniejsze zasługi dla ojczyzny, rodzina się jednoczy. Marianna może poślubić swego ukochanego Walerego, któremu była przyrzeczona.