Wiersz Zbigniewa Herberta Dlaczego klasycy przedstawia prawdziwego klasyka, godnego naśladowania.
Poeta dokonuje charakterystyki porównawczej Tukidydesa, greckiego stratega wojennego i generałów ostatnich wojen. Stara się ukazać co ich łączy, a co różni.
Tukidydes, w odróżnieniu do generałów wojennych XX wieku, obiektywnie opowiada o swoim niepowodzeniu podczas Wojny Peloponeskiej. Za nieudaną wyprawę zapłacił (…) rodzinnemu miastu dozgonnym wygnaniem.
Nie użala się jednak nad sobą, nie histeryzuje, nikogo nie oskarża, jest bardzo powściągliwy. Ze spokojem jedynie stwierdza że miał siedem okrętów była zima i płynął szybko.
Z kolei dowódcy współcześni zrzucają z siebie odpowiedzialność za klęski oskarżają (…) zawistnych kolegów nieprzyjazne wiatry. Brak im pokory i godności skomlą na kolanach przed potomnością zachwalają swoje bohaterstwo i niewinność.
Porównanie postawy klasyków takich jak Tukidydes z dowódcami współczesnymi pozwala odpowiedzieć na pytanie Dlaczego klasycy? Według poety wzorem godnym do naśladowania jest bez wątpienia klasyk – Tukidydes.
W końcowej, trzeciej części wiersza podmiot liryczny wyraża swoje zdanie, co powinno, a co nie jest godne tego, by być tematem sztuki. Jego zdaniem, sztuka powinna mówić o sprawach doniosłych, a nie przedstawić prywatne żale: mała rozbita dusza z wielkim żalem nad sobą.
Budowa: wiersz zbudowany jest z trzech części: jest to wiersz biały, bezrymowy, nieregularny.
Środki artystyczne: porównanie – epizod ten jest jak szpilka w lesie, metafora – mała rozbita dusza z wielkim żalem nad sobą, epitety – zawistnych kolegów, nieprzyjazne wiatry.