Polski renesans trwał od połowy XV wieku do przełomu XVI i XVII wieku. Największy i najwspanialszy okres rozkwitu polskiego odrodzenia przypada na wiek XVI, nazwany złotym wiekiem kultury polskiej.
Było to za panowania króla Zygmunta Starego i jego syna Zygmunta Augusta. W dużym stopniu do ożywienia ruchu umysłowego i unarodowienia literatury przyczyniła się silnie szerząca w Polsce reformacja. Wiek XVI był okresem ożywionych kontaktów Polski z Europą. Do Polski przybył z całym orszakiem dworzan królowa Bona i od tej chwili dwór królewski stał się potężnym ogniskiem oddziaływania kultury włoskiej na polską. Polacy chętnie studiowali w znanych uniwersytetach włoskich. W Polsce zostały w tym czasie powołane do życia dwie nowe uczelnie: Akademia Jezuicka w Wilnie, założona przez Stefana Batorego w 1578 r. oraz Akademia Zamojska, którą założył w Zamościu, w 1595 r. Jan Zamojski.
Wiek XVI był okresem wszechstronnego rozwoju życia kulturalnego, szybkiego rozwoju gospodarczego oraz okresem wielkiej potęgi politycznej państwa. Ogromnym osiągnięciem było odkrycie Mikołaja Kopernika, twórczość publicystyczna Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Piotra Skargi.
Najwybitniejszymi poetami złotego wieku kultury polskiej byli: Mikołaj Rej, który jako pierwszy zaczął tworzyć wyłącznie po polsku; Jan Kochanowski, którego twórczość określa się perłą poezji polskiej – wartości w niej zawarte są nieprzemijające. Poza tym na uwagę zasługuje twórczość Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego i Szymona Szymonowica.