Wypracowania

Historia myśli ekonomicznej – Ekonomia przedklasyczna, starożytność

W starożytnej Grecji i Rzymie ekonomia (ekonomia przedklasyczna) jako nauka nie odgrywała znaczącej roli i nie przykładano do niej dużej wagi. Podstawową działalnością społeczności starożytnych było rolnictwo, siłę roboczą stanowili niewolnicy zaś gospodarstwo domowe uznawane było za podstawową jednostkę produkcyjną. Centrum życia politycznego, kulturalnego i intelektualnego stanowiło miasto.

Ważniejszą rolę niż rynek odgrywała religia, tradycja i władza państwowa. W Grecji skupiano się przede wszystkim na etyce i określeniu tego co słuszne i sprawiedliwe w relacjach międzyludzkich. Ekonomia stanowiła jedynie naukę służebną.

Ksenofont, który był uczniem Sokratesa, jako pierwszy zauważył, że duże miasto odnosi większe korzyści niż małe miasto dzięki możliwości specjalizacji handlu i podziału pracy. Stwierdził również, że dobrobyt jest rezultatem pokoju i mocno przeciwstawiał się wojnie.

Platon, również uczeń Sokratesa, zauważył, że władza państwowa i wojsko powinna być pozbawiona własności prywatnej, gdyż jest to źródłem konfliktów. Politycy powinni troszczyć się o dobro kraju, zaś jednostki całkowicie się mu podporządkować. Inicjatywę prywatną powinni zgłaszać jedynie rzemieślnicy.

Zupełnie inny pogląd zaprezentował Arystoteles, uczeń Platona. Zauważył on zalety własności prywatnej – ludzie są bardziej zainteresowani swoją własnością niż wspólną. Potępił pobieranie procentów, docenił ważność rolnictwa, jako pierwszy opisał genezę pieniądza. Dodatkowo usprawiedliwił niewolnictwo i uznał panowanie mężczyzn nad kobietami.

Najważniejszą spuścizną Rzymian do dziś pozostaje sformalizowanie własności prywatnej, nadanie jej nienaruszalności.

Idea Ordo oznacza ład gospodarczy, w którym społeczeństwo może swobodnie dokonywać transakcji w ramach przyjętego prawa. Cyceron wskazał zjawiska, które mogą go zakłócić. Są to m.in. niezrównoważony budżet państwa, dług publiczny, deficyt płatniczy czy arogancja władzy.

Exit mobile version