Filozofowie, psychologowie:
- Henryk Byron – filozof, francuski literat, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1927 r. Jest twórcą kierunku filozoficznego – intuicjonizmu. Głosił, że poznanie świata odbywa się za pomocą intuicji, a nie rozumu. Jego zdaniem, intuicja pozwala poznać świat jako całość, który podobnie jak żywe organizmy jest w ciągłym rozwoju. Rozwój bowiem jest charakterystyczny dla wszystkich żywych organizmów i wypływa z ich sił wewnętrznych, które Bergson określa terminem pęd życiowy. Jego teoria wywarła ogromny wpływ na sztukę.
- William James – filozof i psycholog, twórca kierunku filozoficznego – pragmatyzmu. Oceniał wartość ludzkiej wiedzy pod kątem praktyczności i przydatności w codziennym życiu.
- John Watson – psycholog, amerykanin, twórca tzw. teorii behawioryzmu. Postulował on zastąpienie tradycyjnej analizy psychologicznej sugestywnym opisem zewnętrznych zachowań ludzkich. Badania duszy są nieskuteczne (z ang. behavior – czyli zachowanie się).
- Zygmunt Freud – austriacki neurolog, twórca psychoanalizy. Posługiwał się hipnozą, analizą snów, skojarzeń, aby badać przyczyny chorób, nerwic. Badał psychikę ludzką, w której wyróżnił – id (strefę popędów), ego (kierowanie rozumem) i superego (zespół norm stanowiących pewien system wyższych wartości).
- Karol Jung – szwajcarski psychiatra i psycholog. Był uczniem Freuda, twórcą teorii archetypów. Kształtował strefę zwaną podświadomością – tu skrywane są pragnienia, działania, których nie można odkryć. Wyróżnił 2 rodzaje podświadomości: indywidualną – charakterystyczną dla każdego człowieka oraz zbiorwą – opartą na archetypach (praobrazach).
- Edmund Husserl – filozof i matematyk niemiecki. Twórca kierunku filozoficznego – fenomenologii. Według niego fenomenologia (czyli co istnieje obiektywnie) jest podstawową nauką filozoficzną, która dostarcza konkretnych fundamentów wszelkiej naszej wiedzy. Negował psychologizm i relatywizm, dążył do zbudowania systemu, który badałby istotę rzeczy, a nie historyczne lub psychologiczne uwarunkowania.