Tematem wiersza Zbigniewa Herberta Guziki jest zbrodnia katyńska. Bohaterami utworu są tytułowe guziki, będące jedynym śladem dokonanego mordu na polskich oficerach. Tylko one pozostały po nich, przetrwały śmierć i zdaniem poety są świadkami zbrodni. Wynurzające się na powierzchnię ziemi guziki, stanowią jedyny pomnik na grobach zamordowanych. To one upamiętniają tragedię, zamiast marmurowego pomnika. Lecz widać nikt nie chce pamiętać tego zdarzenia, mordercy mają nadzieję, że każdej o nim zapomni.
W kolejnej strofie podmiot liryczny nawiązuje do Boga, który jest sprawiedliwy i miłosierny i zlituje się nad poległymi. Wynagrodzi im ich cierpienie, bo guziki zaświadczą o tamtych haniebnych wydarzeniach.
Trzecia strofa przedstawia otaczającą katyńską mogiłę przyrodę. Wokół wszystko toczy się normalnym rytmem – po niebie przepływa obłok, smoleński las zasnuty jest mgłą, panuje cisza, którą od czasu do czasu zakłóca przelatujący ptak.
W ostatniej strofie podmiot liryczny podkreśla, że guziki, które należały do poległych są nieugięte, niezniszczalne. Pomimo, że milczą, to wciąż przypominają o przeszłość i nie pozwalają o niej zapomnieć. Tylko one gdyby mogły mówić, powiedziałyby wszystko, co widziały.
Budowa: wiersz składa się z 4 strof, 4-wersowych. Występują rymy niepełne.