Porównaj Ferdydurke:
- sposób prowadzenia narracji:
Maria Dąbrowska Noce i dnie
– narracja 3-osobowa, narrator wszechwiedzący
Witold Gombrowicz Ferdydurke
– narracja pierwszoosobowa, która przedstawia świat widziany oczyma bohatera
– komentarz narratora wszechwiedzącego
– komentarz do przypowieści w przedmowach - jednorodność gatunkowa lub mieszanie różnych gatunków:
Noce i dnie
– psychologiczno-patriotyczno-społeczno-filozoficzna
– powieść tradycyjna, realistyczna
Ferdydurke
– powieść niejednorodna gatunkowo: element powiastki, pamiętnika, eseju, poradnika
- realizm lub kreacyjny charakter świata przedstawionego:
Noce i dnie
– realizm postaci, wydarzeń, miejsc, języka
Ferdydurke
– groteska, deformacja świata przedstawionego, absurdalność sytuacji, sprzeczność między rozumem a formą - kreacja bohaterów, prawdopodobieństwo motywacji psych. ich zachowań:
Noce i dnie
– realizm przedstawionych postaci i sytuacji, ich motywacji psychologicznej
Ferdydurke
– brak prawdopodobieństwa sytuacji oraz motywów zachowań, absurd
- logiczny układ zdarzeń lub epizodyczność, dygresyjność
Noce i dnie
– logiczny układ zdarzeń
Ferdydurke
– fabuła pretekstem do przedstawienia poglądów, brak logiki utworu w układzie zdarzeń - kompozycja (zamknięta lub otwarta)
Noce i dnie
– kompozycja zamknięta utworu
Ferdydurke
– kompozycja otwarta, można dopisać dalsze przygody - specyfika języka i stylu
Noce i dnie
– styl i język tradycyjny dostosowany do postaci Ferdydurke
– przedstawienie szyku zdań nielogiczny, chwyty ironiczne