Pan Tadeusz – żywe dzieło o miłości do ziemi ojczystej.
Powieść autorstwa Adama Mickiewicza, wydana w 1834 r. w Paryżu, jest największą polską epopeją narodową, w której został wyrażony ogrom miłości do ziemi, narodu i Ojczyzny.
Pan Tadeusz to lektura, w której występują bogate twórczo opisy przyrody, świadczące o jej wspaniałości. Autor szczególnie ukazuje piękno litewskich lasów. Każde drzewo, krzak, potok, zwierzę przedstawia jako istotę niepowtarzalną, obdarzoną cechami żywej np: Jako para kochanków, praw staw miał wody. Często też wyraża słowa zachwytu, bez użycia opisów: A przecież nich ciągnęły się lasy, Litewskie! tak poważne i tak pełne krasy. Prócz puszczy pokazane są jeszcze inne, równie piękne miejsca i zjawiska np. ogródek Zosi Horeszkówny, gwiazdozbiory, matecznik, niebo, a także zachód i wschód słońca.
Kolejnym przejawem miłości do Ojczyzny w utworze Adama Mickiewicza jest ukazana walka o nią. Szlachta litewska, mimo wielkiej swawoli i rozrzutności, wykazywała głębokie przejęcie oraz czuła odpowiedzialność za losy swego narodu, czego przykładem może być szlachta Dobrzyńska. Na każde wezwanie stawała do walki i gotowa była nawet oddać życie za swój kraj. Autor podkreślał jej zalety – chwalił męstwo i ofiarność, a także upór w dążeniu do celu. Również zwykli ludzie zaciągali się do wojsk napoleońskich i z poświęceniem walczyli o niepodległość.
Autor, w swym utworze, przedstawia także wielkie przywiązanie szlachty do tradycji i zwyczajów. Mickiewicz ukazał ich codzienne życie, które co prawda wypełniały liczne uczty, polowania i inne rozrywki, jednakże zawsze z uwagą na obyczaje. Szlachta nigdy nie zapominała o gościnności, staropolskiej grzeczności, odpowiednim zachowaniu przy stole, a nade wszystko tradycyjnym stroju. Wyraźnie kochała swą Ojczyznę i mimo, że ją utraciła, nie zmieniała swych przekonań. Niechętnie odnosiła się do nowości – szczególnie mody francuskiej.
Miłość do Ojczyzny przedstawiona została też w wielu innych formach. Sam autor często używał wspaniałe określenia, np. jak pisze już na samym początku: Litwo, Ojczyzno moja, Ty jesteś jak zdrowie, Ile cię trzeba cenić, Ten tylko się dowie, kto cię stracił. Te słowa z pewnością związane są z głównym bohaterem powieści, jackiem Soplicą, który jako wielki patriota jeździł po kraju i namawiał wszystkich do zaciągnięcia się do wojska. Również sam Jankiel, żydowski śpiewak, godną postawą pokazywał swoje umiłowanie do polskości, wielokrotnie dając patriotyczne koncerty.
Zgadzam się z postawioną na początku tezą, iż Pan Tadeusz to żywe dzieło o miłości do ziemi ojczystej. Przedstawia bowiem, piękno litewskiej przyrody, przywiązanie szlachty do tradycji i obyczajów polskich, a przede wszystkim walkę o wyzwolenie narodu.