Stanisław Staszic – Przestrogi dla Polski – Program reform Polski

Traktat publicystyczny Stanisława Staszica Przestrogi dla Polski powstał w czasie trwania Sejmu Czteroletniego. Autor starał się przestrzec szlachtę przed skutkami powolnych i nieefektywnych obrad i uzmysłowić o konieczności wprowadzenia reform i uchwalenia konstytucji.

Traktat ten jest kontynuacją wątków podjętych w Uwagach nad życiem Jana Zamoyskiego, zawiera wiele ważnych uwag, dostosowanych do zmienionej sytuacji.

Do najważniejszych postulatów Staszica należą:

  1. zniesienie liberum veto, wolnej elekcji – wprowadzenie dziedziczności tronu;
  2. utworzenie sojuszu szlachecko-mieszczańskiego skierowanego przeciw magnatom;
  3. wprowadzenie rządów republikańskich
  4. domaga się, aby ustanowienie praw odbywało się zwykłą większością głosów
  5. prawo musi być równe dla wszystkich
  6. prawa ludzkie powinny wynikać z praw Boskich
  7. postuluje poprawę niedoli chłopskiej – uwolnienie go od pańszczyzny
  8. oskarżał króla i magnatów o kult cudzoziemszczyzny – postulował w związku z tym powrót do staropolskich zasad cnoty, patriotyzmu i tradycji
  9. uprzemysłowienie kraju, by polepszyć jego sytuację gospodarczą
  10. konieczność swobodnego rozwoju miast i handlu

Część postulowanych przez Staszica reform wprowadziła Konstytucja 3-Maja.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.