Średniowiecze – Filozofia średniowiecza

Św. Tomasz z Akwinu (1225-1274) pochodził z włoskiej rodziny hrabowskiej. Jako pierwszy z filozofów chrześcijańskich uznał autonomię filozofii (nie czynił jej wyłącznie służką teologii, a więc oddzielił wiedzę od wiary i dziedzinę rozumu od zakresu objawienia. Jest twórcą kierunku filozoficzneg jakim jest tomizm, zgodnie z którym człowiek, choć może dojść przez rozum do prawdy o istnieniu Boga, to u chrześcijan zrozumienie to jest następstwem wiary, nie ma sprzeczności między rozumem a wiarą. Inspiracją dla jego myśli stała się filozofia Arystotelesa.

Św. Tomasz podkreśla konieczność doskonalenia wewnętrznego, hamowania pożądań, zwłaszcza cielesnych. Człowiek jest dopiero jednostką wartościową w społeczeństwie i dobrym chrześcijaninem, gdy przestroga norm etyki, prawa i sprawiedliwości.

Św. Augustyn (354-430) był jednym z najwybitniejszych starożytnych teoretyków chrześcijaństwa. W swojej filozofii nawiązywał do platońskiego idealizmu. Rozważał problem szczęścia. Jego zdaniem człowiek może znaleźć prawdziwe szczęście je Bogu. Dlatego twierdził, że celem człowieka jest poznanie Boga i własnej duszy, Boga z kolei łatwiej jest poznać przez wiarę niż rozum. Rozum i wiara uzupełniają się wzajemnie w procesie poznania: Zrozum, byś mógł wierzyć, wierz, byś mógł zrozumieć. Skoro dusza jest obrazem Boga i nosi w sobie Jego idee, poznanie prawdy i Boga może dokonywać się we wnętrzu człowieka. Jego myśl filozoficzna określana jest jako augustynizm.

Św. Franciszek z Asyżu (1182-1226) w młodości żył rozrzutnie. Uczestniczył w wyprawie krzyżowej, ale już na początku spotykając trędowatych, nawrócił się. Rozdał swój majątek biednym. Chory i cierpiący ułożył Pieśń słoneczną. Jan Paweł II ustanowił go patronem ekologów. Głosił on idee radosnej wiary, opartej na prostej, dziecięcej miłości do świata i wszelkiego stworzenia. Zapoczątkował wielki ruch odnowy moralnej kładąc nacisk na pokorę i ubóstwo. Jego postawa jako franciszkanina to przede wszystkim miłosierdzie, ubóstwo i braterstwo.