Wyróżniamy następujące gatunki literackie romantyzmu:
- Ballada – gatunek literacki łączący elementy liryki, epiki i dramatu. Tematyka oparta jest na motywach fantastycznych, najczęściej pochodzenia ludowego
- Sonet – jest to dość trudna forma wypowiedzi poetyckiej. Skład się z 4 strof, z których dwie pierwsze mają po 4 wersy, a dwie następne po 3 wersy. Pierwsze dwie strofy mają charakter opisowy, następnie zaś refleksyjny
- Powieść poetycka – narracja powieści poetyckiej łączy elementy epickie, liryczne i dramatyczne, które nadają opowiadaniu charakter subiektywny. Narrator wyraża własne uczucia, komentuje i ocenia postępowanie bohaterów, stara się wytworzyć nastrój niesamowitości i grozy. Fragmenty fabuły nie są ze sobą powiązane, narrator nie liczy się z następstwem czasowym, zakłóca układ chronologiczny wydarzeń, np.: Konrad Wallenrod
- Poemat dygresyjny – wierszowany utwór poetycki, w którym fabuła jest prosta i słabo rozwinięta. Opiera się najczęściej na motywie podróży głównego bohatera, a podróż ta obfituje w szereg luźnych, nie związanych ze sobą sytuacji. Narrator daje do zrozumienia, że opowiadane przez niego zdarzenia sią pretekstem do wyrażania refleksji i uwag
- Oda – utwór wierszowany, często stroficzny, sławiący wybitną postać, ważne wydarzenie, bądź wzniosłą ideę. Ma charakter pochwalny lub dziękczynny, nacechowany podniosłością stylu np.: Oda do młodości Adama Mickiewicza
- Dramat romantyczny – cechujący się formą otwartą, zrywa z zasadą trzech jedności, wprowadza na scenę elementy fantastyki i ludowości. Bohater dramatu to przeważnie buntownik, indywidualista, człowiek samotny walczący o wolność ojczyzny
- Elegia – utwór o smutnym, melancholijnym nastroju, poświęcony bohaterowi, znanej postaci historycznej
- Hymn – utwór poruszający tematykę religijną bądź patriotyczną