Motyw maryjny występujący w Bogurodzicy pojawia się również w pieśni Żale Matki Boskiej pod krzyżem, w V wieku, znanej też jako Lament Świętokrzyski.
Utwór składa się z 20-stu zwrotek, rozpoczyna się od słów: Posłuchajcie, bracia miłe. Tematem utworu są tragiczne przeżycia Marii, która stała się świadkiem okrutnych cierpień i śmierci męczeńskiej ukochanego syna. Pierwsze dwie zwrotki tekstu są monologiem Matki Boskiej skierowanym do ludzi, by wysłuchali i ulitowali się nad jej losem.
Ukazana jest jako postać cierpiąca, żaląca się nad sobą i swym synem. Bardzo opłakuje swego Syna, chce z Nim dzielić cierpienie i Jemu służyć. Pogrążona w bólu bohaterka utworu zwraca się także do ukrzyżowanego Chrystusa – Synku miły i wybrany, pragnąc ulżyć mu w mękach.
Matka Boska ma ludzkie, matczyne cechy, skarży się, że zabito jej syna i cierpi razem z nim. Ale wizerunek bezgranicznej boleści odnosi się także do każdej kobiety dotkniętej rozpaczą, która straciwszy dziecko, dzieli się swym bólem z innymi, prosi o współczucie i próbuje pogodzić się z okrutnym losem.
Jednak pod krzyżem jest bezsilna i zwraca się do Archanioła Gabriela, że zwiastując jej radosną nowinę o poczęciu Syna Bożego nie powiedział jej o smutku i cierpieniu, który ją spotkał.
Pełne boleści słowa Matki Boskiej symbolizują zwykłe ludzkie cierpienia, jakie odczuwałaby każda matka po stracie syna.