Wiersz Juliana Tuwima Do prostego człowieka jest protestem poety przeciwko wojnie, daje w nim dowód swych pacyfistycznych i antymilitarnych poglądów.
Każda wojna jest zła, każda toczy się w interesie imperialistów, którzy powołując się na ojczyznę, Boga i honor starają się skłonić do walki prostego człowieka. Wysyłają na śmierć tysiące niewinnych ludzi.
Dlatego Julian Tuwim zwraca się bezpośrednio do prostego człowieka, ostrzegając przed propagandą: Wiedz, że to bujda, granda zwykła (…) że im gdzieś nafta z ziemi sikła i obrodziła dolarami (…).
Tak więc podmiot liryczny mówi, że wojny wywołują bogaci, aby zdobyć nowe rynki zbytu, czy też roponośne tereny, kierują się przede wszystkim własnymi interesami. Zwracając się do prostego człowieka, poeta wykrzykuje z pasją hasło: Rżnij karabinem w bruk ulicy, tym samym nawołuje do zaprzestania rozlewu krwi w imię pieniędzy czy ropy.
Budowa: Wiersz składa się z dwóch części pisanych wierszem ciągłym. Rymy krzyżowe i parzyste.
Środki artystyczne: epitety: stado dzikich bab, panny brzuchate, tłuste szuje; apostrofa: O, przyjacielu nieuczony; wulgaryzmy: bujda, rozścierwi się rozchami; metafora: ojczyznę szarpać deklinacją; wykrzyknienia: Twoja jest krew, a ich jest nafta!.