Fraszka Jana Kochanowskiego O kapelanie zawiera krytykę nadwornego kapelana królowej oraz całego duchowieństwa.
Fraszka ta należy do utworów obyczajowych. Główny bohater, tytułowy kapelan, po nocne uczcie przy pełnym dzbanie wina, nie zdążył na jutrznię.
Królowa chciała wziąć udział we mszy wcześnie rano, więc gdy nadszedł duchowny zaczęła go gonić, że zbyt długo sypia. On z kolei na wymówki królowej odpowiedział z rozbrajającą szczerością: Jeszczem ci się dziś nie kładł, co za długie spanie. A więc wyjaśnił jej, że jeszcze w ogóle nie kładł się do łóżka, więc i nie bardzo rozumie pretensji królowej o jego długim spaniu.
Kochanowski krytykuje duchowieństwo za zaniedbywanie swoich obowiązków, nadużywanie alkoholu, za rozpustę.
Budowa: fraszka liczy 6 wersów, pisana wierszem ciągłym, rymy parzyste.
Środki artystyczne: epitety – miły, dobry; metafory – pilnował dzbana, w czerwonym ornacie.