Henryk Sienkiewicz – Potop – Historia w Potopie
Powieść Henryka Sienkiewicza Potop przedstawia wydarzenia historyczne składające się na obraz walki narodu polskiego ze szwedzkim najeźdźcą w latach 1655-57.
Król szwedzki, Karol Gustaw korzystając z okazji, że Polska zajęta wojną z Rosją uderzył na nią z trzech stron i równocześnie zaatakował Wielkopolskę, Litwę i Gdańsk.
– Wielkopolska została od razu oddana Szwedom pod Ujściem przez wojewodę poznańskiego Krzysztofa Opalińskiego
– Litwę bez walki oddał Szwedom w Kiejdanach wielki hetman Litewski Janusz Radziwiłł
– Jedynie Gdańsk bronił się dzielnie
Działania wojenne Szwedów Henryk Sienkiewicz odtworzył zgodnie z prawdą historyczną. Wojska szwedzkie jak potop zalały całą polskę, niszcząc, grabiąc wszystko, co napotkały na swej drodze.
Centralnym wydarzeniem w powieści jest obrona Jasnej Góry w Częstochowie, obleganej bezskutecznie przez 12 tysięcy szwedzkich żołnierzy przez 40 dni, przeciwko grupce obrońców złożonych z około 200 ludzi.
Obrona Częstochowy, jak i powrót Jana Kazimierza w 1656 roku do Polski to bardzo istotne wydarzenia, które odmieniły zarówno losy wojny, jak i samych Polaków. Jan Kazimierz oddaje naczelne dowództwo nad wojskiem Stefanowi Czarnieckiemu, a hetmanem litewskim mianuje Pawła Sapiehę, na miejsce księcia Janusza Radziwiłła.
W 1656 roku we Lwowie Jan Kazimierz składa śluby, iż po wojnie poprawi dolę chłopów i ogłasza Matkę Boską Królową Korony Polskiej.
Inne wydarzenia historyczne związane z wojną polsko-szwedzką to:
– zamknięcie armii szwedzkiej w widłach Wisły i Sanu
– zdobycie Sandomierza
– zwycięstwo pod Warką
– oblężenie Warszawy
– zmagania na Litwie i w Prusach
1657 r. – ujście Szwedów, wypędzenie Rakoczego – wydarzenia, po którym w Polsce nastąpił spokój, wyciszenie
1660 r. – pokój ze Szwecją w Oliwie
Sienkiewicz o porażkach tylko wspomina, natomiast o zwycięstwach obszernie się rozpisuje. Jest to realizacja programu ku pokrzepieniu serc.
Postacie historyczne: król Jan Kazimierz, Karol Gustaw, Stefan Czarniecki, Paweł Sapieha, ksiądz Kordecki, Janusz Radziwiłł, Bogusław Radziwiłł, Jerzy Lubomirski
Dodaj komentarz