Fiodor Dostojewski – Zbrodnia i kara – Bohaterowie

• Rodion Raskolnikow – główny bohater powieści Fiodora Dostojewskiego Zbrodnia i kara. To 23-letni były student prawa, żyjący w skrajnej nędzy, głodujący, zaniedbany, nie posiadał środków, by zapłacić czynsz za wynajmowanie malutkiego pokoju w obskurnej kamienicy. Jego siostra zamierza wyjść za mąż za bogatego Piotra Łużyna, by pomóc bratu w skończeniu studiów. Rodion doskonale rozumie, że siostra poświęca się dla niego i nie chce dopuścić do tego ślubu. Natychmiastowo podejmuje decyzję o zabiciu lichwiarki, siekierą morduje starą kobietę i jej siostrę i ucieka, zabierając tylko sakiewkę z pieniędzmi.

   

Jak się okazało, on nie zabił wyłącznie dla celów rabunkowych, motywy tej zbrodni nie są jednoznaczne. Pogardzał zasadami rządzącymi światem, chciał udowodnić sobie, że lekceważy je, czuł się uprawniony do mordu kobiety żerującej na nędzy ludzkiej. A jednak po zabójstwie wyrzuty sumienia i strach zatruwają mu życie, ciężar zbrodni i grzechu przytłacza go. Kontakty z Sonią, dziewczyną prostą, lecz dobrą, wyrazicielką głębokiej wiary pozwalają przekonać go, że konstrukcja moralna, którą stworzył jest błędna. Buntownik zmienia swe poglądy, z pokorą przyjmuje wyrok 8 lat zesłania, na którym towarzyszy mu Sonia. Tam przechodzi duchowe zmartwychwstanie, staje się innym człowiekiem.

• Sonia Marmieładow – młoda, prosta dziewczyna. Za namową macochy w wieku 18 lat zostaje prostytutką, by wydobyć bliskich z nędzy. Jej cierpienie jest ofiarą dla rodziny. Mimo wykonywania haniebnego zawodu to nadal jest uosobieniem czystości i niewinności, swój los znosi z ogromnym spokojem. Jest dobra, wspaniałomyślna, pełna głęboko ludzkiego pojmowania świata. Kocha Raskolnikowa, namawia go do przyznania się do popełnionego przestępstwa. Jest głosicielką prawd ewangelicznych, wierzy w odrodzenie człowieka, czyta Rodionowi fragment Ewangelii o wskrzeszeniu Łazarza. Udaje się wraz z nim na katorgę.
• Siemion Marmieładow – ojciec Soni, alkoholik, były radca tytularny, ma żonę i czworo dzieci. Raskolnikow poznaje go w szynku. Marmieładow opowiada mu historię swego życia. Niegdyś człowiek wrażliwy, obecnie nieszczęśliwy, zniewolony przez nałóg. Z powodu pijaństwa stracił pracę i rodzina zaczęła przymierać głodem. Ginie pod kołami pędzącego powozu.
• Dymitr Razumichin – kolega uniwersytecki Raskolnikowa, także były student prawa, marzyciel, fantasta, zakochany w Duni Raskolnikow, jest gotowy dla niej uczynić wszystko. To do niego przychodzi Rodion wkrótce po dokonaniu zbrodni, jest zaniepokojony zachowaniem kolegi, opiekuje się nim w chorobie. Nie podejrzewa przyjaciela o popełnienie tak makabrycznej zbrodni. Dymitr żeni się z siostrą Raskolnikowa, Dunią.
• Piotr Łużyn – zamożny narzeczony siostry Raskolnikowa, Duni. Egoista, karierowicz. Próbuje skompromitować Sonię, wsuwając jej do kieszeni sto rubli, a następnie oskarżając ją o kradzież. W życiu kieruje się zasadą: Ukochaj przede wszystkim siebie, wszystko bowiem na świecie zasadza się na korzyści osobistej. Jest przeciwny romantycznym ideom poświęcania się dla innych. Pragnie poślubić biedną dziewczynę, by ją uzależnić od siebie.
• Arkadiusz Swidrygajłow – bogaty pracodawca Duni, natarczywie zaleca się do niej, czego świadkiem jest jego żona, która oskarża niewinną dziewczynę o uwodzenie jej męża. Pijak, kanciarz, kobieciarz, prowadzi niemoralne życie. Sypia z prostytutkami, zamierza poślubić nieletnią dziewczynę. Znudzony bezsensem życia, popełnia samobójstwo.
• Dunia Raskolnikow – siostra Rodiona, bardzo ładna dziewczyna, kocha swego brata i to ze względu na niego chce poślubić bogatego Piotra Łużyna, by pomóc bratu w ukończeniu studiów. Dunia wychodzi za mąż za Razumichina, przyjaciela Rodiona.