Dwudziestolecie międzywojenne:
- Groteska – określa szczególny rodzaj komizmu, w którym deformacja obrazu wykracza poza przyjęte zasady prawdopodobieństwa. Utwór zawiera elementy absurdalne, przejaskrawione, karykaturalne
- Psychoanaliza – wyjaśnia strukturę, funkcjonowanie i rozwój osobowości
- Psychoanalogizm – w prozie narracyjnej i dramaturgii XX wieku pojawił się nowy nurt zwany psychologizmem. Charakteryzował się on szczególnym zainteresowaniem procesem życia wewnętrznego
- Relatywizm moralny – prawo jednostki do indywidualnego rozsądzania problemów etycznych
- Neoklasycyzm – kierunek poetycki w literaturze lat międzywojennych, nawiązujący do dziedzictwa kulturalnego epok minionych, a zwłaszcza do literatury grecko-rzymskiej, a także klasycyzmu i baroku. Przedstawicielem tego kierunku był poeta francuski Paul Valery.
- Pastisz – to imitacja cudzego stylu, który im jest wyrazisty, tym jest go łatwiej podpatrzyć i naśladować. Celem pastiszu może być czy to zabawa literacka, czy też wyrażenie uznania dla artysty pierwowzoru
- Parafraza – to przeróbka utworu literackiego, polegająca na rozwinięciu, bądź też uproszczeniu jego treści. Zachowuje pewne elementy, dzięki czemu łatwo znaleźć podobieństwo do wzorca
- Parodia – to naśladowanie cudzego tekstu: jego temat, styl, kompozycję, formę gatunkową, poglądy ideowo-artystyczne. Bawi, a także często ośmiesza
- Persyflaż – wypowiedź, zwłaszcza literacka, która ironicznie nawiązuje do cudzego stylu, ukrywając szyderstwo pod pozorami gładkiej uprzejmości, zaś kpinę maskuje powagą
- Katastrofizm – to pogląd charakterystyczny dla kultury XX wieku, głoszący krytyczną ocenę współczesności i przewidujący upadek kultury europejskiej, którą może spowodować kryzys wartości filozoficznych, moralnych bądź wojny czy kataklizmy
- Elipsa – opuszczenie w zdaniu wyrazu lub wyrazów domyślanych w szerszym kontekście i wyrzutnia
- Mimetyzm – to naśladownictwo, wykonywanie na wzór czegoś. Najczęściej dzieło sztuki jest wzorowane na innym dziele
- Kontenstacja – wyrażenie protestu, kwestionowanie czegoś, poddawanie w wątpliwość. Może to dotyczyć poglądów religijnych, politcznych itp.
- Wiersz wolny – rodzaj wiersza, w którym podział na wersy i ich długość są wynikiem decyzji autora
- Kolaż – mieszanina różnych stylów, elementów, gatunków sztuki, kompozycja plastyczna z różnych materiałów i tworzyw (np: papier, druki, fotografia) naklejonych na płótnie lub innym podłożu
- Postmodernizm – zespół tendencji, artystyki, filozofii, występujący w utworze i sztuce II poł. XX wieku, w opozycyjnym stosunku do wczesnej awangardy, z silnie zaznaczonym nurtem katastroficznym