Wypracowania

Wokulski jako człowiek przełomu epok – Lalka – Bolesław Prus

Stanisław Wokulski, bohater powieści Bolesława Prusa Lalka to człowiek przełomu dwóch epok – posiadał w sobie cechy romantyka i pozytywisty.

Żył na zrębie dwóch epok, oglądając się wstecz, nieustannie szedł do przodu, będąc wiernym ideałom romantycznym, włączał się swoją pracę w realizację programu pozytywistów. O jego romantycznej duszy świadczy jego patriotyzm oraz pojmowanie miłości. Wokulski poświęcał się dla ojczyzny, brał udział w powstaniu styczniowym, narażał życie, za co został zesłany na Syberię do Irkucka. W 1870 r. wrócił do kraju, gdyż jak wyznał, tęsknił za ojczyzną. Gotów był ofiarować jej całą swoją wiedzę i umiejętności. Lecz szybko się rozczarował, nikt go nie potrzebował, czuł się wówczas osamotniony i zawiedziony.

Uczucie jakim darzył pannę Izabelę Łęcką jest także prawdziwie romantyczne.

Wychowany na poezji romantycznej, wierzył w czystą i bezinteresowną miłość. Zakochał się od pierwszego spojrzenia. Nagła i gwałtowna miłość do pięknej arystokratki, staje się sensem jego życia. Bohater przypomina romantycznego kochanka, Wertera czy Gustawa z IV cz. „Dziadów”. Wciąż myśli o niej, pragnie ją uszczęśliwić, nic w życiu nie stanowi dla niego równie wielkiej wartości. Toleruje tylko małżeństwo, jako efekt miłości. By zdobyć serce ukochanej jest gotów do największych poświęceń. Wyjeżdża za granicę, by pomnożyć swój majątek i pokonać bariery dzielące kupca od arystokratki, by być jej godnym.

Ta szaleńcza, niespełniona miłość stała się przyczyną próby samobójczej Wokulskiego, życie dla niego straciło sens. Wybranka jego serca okazała się kobietą pustą i wyrachowaną, nie kochała go, gotowa była go poślubić jedynie ze względu na jego ogromny majątek.

Stanisław Wokulski posiada w sobie również cechy przynależne pozytywistom. Poprzez swoją działalność realizuje hasła programowe epoki. Uważa bowiem, ze dzięki bogaceniu się jednostek, pomnaża się majątek całego kraju. Bohater rozumie konieczność zmian cywilizacyjnych, rangę postępu technicznego, rozwoju nauki, przemysłu i handlu oraz pracy u podstaw. Jest zwolennikiem zmian w strukturze społecznej, pragnie wykorzenić nędzę i ciemnotę, myśli o obowiązkowej i słusznie wynagradzanej pracy, która zwalczy ubóstwo, a jednocześnie przyczyni się do wzrostu gospodarczego i ekonomicznego kraju. Jest zafascynowany badaniami profesora Geista oraz Juliana Ochockiego, gdyż wierzy, że ich wynalazki służyć będą ludzkości.

Wokulski do końca pozostał idealistą, pragnął lepszego życia, w którym zniknie nędza biednej dzielnicy warszawskiej Powiśla, a ludzie wartościowi i przedsiębiorczy będą kształtować oblicze świata. Jest hojnym filantropem – pomaga młodej prostytutce wrócić na drogę uczciwości, daje pieniądze na maszynę do szycia, by mogła pracować jako krawcowa, zatrudnia w sklepie panią Stawską, wspiera finansowo woźnicę Wysockiego i młodego kamieniarza Węgiełka.

Bohater przegrał swe życie i jako romantyk i pozytywista. Jako romantyczny kochanek przegrał walkę o szczęście osobiste. Klęską skończyły się także jego pozytywistyczne dążenia, by wiedzą i pracą służyć społeczeństwu. Jego wiedza, którą chciał ofiarować dla rozwoju kraju, nie została spożytkowana. Jego praca nie realizowała w pełni ideałów pozytywistycznych, bogacił się, by zasłużyć na zainteresowanie Łęckiej.

Exit mobile version