Julian Ursyn Niemcewicz – Powrót posła – komedia politycznie zaangażowana

Komedia Juliana Ursyna Niemcewicza Powrót posła to utwór powstały w przeciągu kilku dni, w czasie przerwy w obradach Sejmu Wielkiego. Jest to komedia poltyczna, utrzymała klasyczny charakter. Zachowana została zasada trzech jedności: miejsca, czasu i akcji. Utwór ukazał konflikt jaki zaistniał w drugiej połowie i pod koniec XVIII wieku w Rzeczypospolitej między konserwatystami a zwolennikami reform.

Miał też spełniać ważne zadania polityczne. Niemcewicz wykazał konieczność i nieuchronność zmian ustrojowych w Polsce, ośmieszył jednocześnie przedstawicieli obozu konserwatywnego chcąc zyskać jak najwięcej zwolenników dla obozu królewskiego i reformatorskiego. W tym celu wykorzystał typowy dla komedii politycznej chwyt i przedstawił bohaterów dość jednoznacznie: jako pozytwnych i negatywnych. Rzecz jasna, że bohaterowie pozytywni, czyli patrioci będą posiadać same zalety, a konserwatyści mnóstwo wad. 

Na przykładzie osoby Starosty Gadulskiego Niemcewicz ośmieszył próżność szlachty i magnaterii, dbałość jedynie o swoje interesy. Również Szarmanckiego, który wiele bywał w świecie, w rzeczywistości trudno  zaliczyć jako człowieka oświeconego. Osoby, które w głowie mają jedynie zabawę, rozrywkę, uwodzenie kobiet, nie mogą decydować o sprawach istotnych dla kraju. Niemcewicz ukazuje ich złe poczynania, krytykuje przedstawione przez nich poglądy, stara się zachęcić do popierania patriotycznego obozu reform.

Powrót posła to utwór ściśle związany z reformatorskimi pracami stronnictwa patriotycznego. Konfrontując program reform z poglądami konserwatystów, ośmieszając ich ciemnotę i brak rozeznania w problemach kraju i społeczeństwa utwór stał się agitacją na rzecz patriotyzmu i konieczności zmian w Rzeczypospolitej, dlatego też Powrót posła uznano za pierwszą polską komedię polityczną. 
 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.