Franciszek Karpiński – biografia, życiorys, twórczość

Franciszek Karpiński – poeta, dramatopisarz, pamiętnikarz, publicysta, reprezentant polskiego sentymentalizmu. Urodził się w 1741 roku w Wołoskowie na Pokuciu, w ubogiej rodzinie szlacheckiej. Uczył się w kolegium jezuickim w Stanisławowie, a następnie w Akademii Lwowskiej, którą ukończył w 1765 r.

Wbrew woli rodziny nie wybrał stanu duchownego, został guwernerem w bogatych rodzinach szlacheckich. W 1770 roku wyjechał do Wiednia, gdzie przez półtora roku studiował w tamtejszych bibliotekach. Po powrocie rozpoczął pracę jako ziemianin dzierżawca. W 1780 roku objął funkcję sekretarza Adama Czartoryskiego. Nie nadawał się na dworaka, miał silne poczucie niezależności. Został guwernerem synów magnackich, Sanguszków i Radziwiłów. 

Po 1793 roku osiadł  na dzierżawie we wsi Kraśnik na skraju Puszczy Białowieskiej. W 1800 roku został członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk. W roku 1818 nabył wieś Chorowszczyzna i spędził w niej  ostatnie lata życia. Zmarł w 1825 roku. 

Franciszek Karpiński pisal wiersze miłosne, sielanki, elegie, pieśni patriotyczne, religijne, wiersze okolicznościowe. Najbardziej znane jego utwory: 
Zabawki wierszem i przykłady obyczajne (1780)
O wymowie w prozie albo w wierszu (1782)
O szczęściu człowieka. List do Rozyny (1783)- rozprawa
Czynsz (1787)- komedia
Pieśni nabożne (1792) kolęda Bóg się rodzi…, pieśń Kiedy ranne stają zorze…
Historia mego wieku i ludzi, z którymi żyłem (1822) – pamiętnik