Dante Alighieri – Boska Komedia – Wędrówka Dantego po zaświatach

Boska Komedia jest dziełem włoskiego poety Dantego Alighieri. Powstała w latach 1307-1321. Zawiera przestrogi przed wszechobecnym upadkiem moralnym. Utwór ukazuje wędrówkę poety przez piekło, czyściec i raj, nawiązuje do Eneidy, której autor Wergiliusz jest przewodnikiem poety przez dwie pierwsze sfery.

Wędrówka po zaświatach ma być dla Dantego okazją do odnowy moralnej, sposobem na wyjście z lasu grzechów, w którym się znalazł. Jest to też podsumowanie jego dotychczasowego życia, okazja do wyrażenia poglądów o charakterze filozoficznym, politycznym i etycznym.

Utwór składa się z trzech części: piekło, czyściec i raj. Każda z nich liczy 33 pieśni. Akcja rozpoczyna się w nocy. Dante – narrator wędruje po lesie (co symbolizuje zbłąkaną, grzeszną duszę), a następnie dociera do podnóża świetlanej góry, na którą wstępu bronią mu trzy zwierzęta: Pantera (symbol rozwiązłości), Lew (pycha) i Wilczyca (chciwość).

Tu też spotyka się Wergiliusza, który oprowadzi go przez piekło i czyściec. W wędrówce przez niebo towarzyszyć mu będzie Beatrycze, gdyż Wergiliusz nie mógł dostać się do nieba, ponieważ nie był chrześcijaninem.

Piekło składa się z 9 kręgów, w których przebywają grzesznicy. Ma ono kształt lejka, co Wergiliusz tłumaczy dziurą jaką uczynił Lucyfer spadając z nieba. W pierwszym kręgu Dante umieścił oprócz dzieci zmarłych bez chrztu, starożytnych poetów, filozofów i bohaterów mitologicznych, nie znali oni bowiem prawdziwej wiary. Każdy kolejny krąg to coraz więksi grzesznicy. Są wśród nich: samobójcy, zabójcy, oszuści, chciwcy, bluźniercy, rozpustnicy, zdrajcy. Tam znalazł się Judasz i zdrajcy Juliusza Cezara – Brutus i Kasjusz. Cierpią oni straszne męki piekielne. Każdemu rodzajowi grzechów odpowiadają kary budzące okrutną grozę.

Po opuszczeniu piekła, poeta rozpoczyna wędrówkę przez czyściec, w którym nie panuje już nastrój beznadziejnego przerażenia, ale wytrwałego oczekiwania na zbawienie. Tutaj poeta spotyka wielu swoich przyjaciół. W czyśćcu podzielonym na 9 tarasów umieścił poeta dusze pokutujące za najlżejsze przewinienia. Znajdują się tu ludzie, którzy nie zdążyli odpokutować na ziemi, to ci, którzy zgrzeszyli pychą, zawiścią, zazdrością, gniewem, lenistwem, skąpstwem.

Całkowitym przeciwieństwem piekła jest raj. Składa się on z 9 przezroczystych kręgów niebieskich rozrzuconych w Kosmosie. W wędrówce przez Niebo, Dantemu towarzyszy ukochana Beatrycze. Tak poeta dociera przed oblicze Boga – nieskończonej miłości.

Boska Komedia jest poematem o sensie istnienia człowieka na ziemi. Uczy, że celem życia ludzkiego jest Bóg i osiągnięcie zbawienia, które można osiągnąć przyporządkowując całe życie Bogu.

Środki stylistyczne: animizacje: …w jamie (…) głuchej, która (…) ryczy, jęk z jękiem gada, wrzask z wrzaskiem się kłóci. Porównania: Stanąłem w jamie ciemnościami głuchej, która jak morze w huraganie ryczy. Porównanie homeryckie: A kiedy lecą razem nad czeluście jęk z jękiem gada, wrzask z wrzaskiem się kłóci.